Czym jest paluch koślawy?
Paluch koślawy jest zdecydowanie najczęstszą deformacją stopy, spotyka się ją u niemal co piątej osoby. Kojarzymy je głównie z mało estetyczną i zazwyczaj bolesną „wyroślą” u podstawy palucha. Jest to najwyraźniejsza, ale niestety niejedyna manifestacja paluchów koślawych. Deformacja ta jest jedynie skutkiem szeregu zmian, które tworzą się w całej stopie.
Jakie są przyczyny palucha koślawego?
- Predyspozycje genetyczne
- Nieprawidłowe obuwie, szczególnie buty ze zwężanym przodem oraz na wysokim obcasie.
- Zmiany hormonalne. Okres ciąży oraz menopauza często są czynnikiem spustowym deformacji.
- Choroby zapalne stawów takie jak reumatoidalne zapalenie stawów.
- Urazy, szczególnie uszkodzenia więzadeł stawów palucha tzw. „turf toe”.
Diagnostyka
Podstawą w diagnostyce palucha koślawego jest badanie kliniczne oraz rentgen stóp w dwóch projekcjach na stojąco. Takie zdjęcie możemy wykonać na miejscu. W wybranych przypadkach potrzebujemy tomografii komputerowej, dynamicznego usg (w ruchu) lub rezonansu magnetycznego.
Biomechanika
Deformacja typu haluks, nie jest związana tylko z przesunięciem palucha. Jest to choroba obejmująca całą stopę. Jej przyczyną mogą być między innymi skłonności dziedziczne, noszenie nieprawidłowego obuwia z wąskim przodem, a także urazy. Często czynnikiem spustowym powodującym powstanie deformacji jest rozluźnienie więzadeł w wyniku zmian hormonalnych, które zachodzą w ciąży lub w czasie menopauzy. Osobnym problemem są paluchy koślawe młodzieńcze. Poniżej znajduje się schemat, pokazujący główną deformację występującą w haluksach.
Jak widać na powyższym schemacie, głównym problemem nie jest przesunięcie palucha, tylko całej pierwszej kości śródstopia. To dlatego leczenie zachowawcze nie powoduje cofnięcia się deformacji ani spowolnienia postępowania choroby. Takie działania możemy prowadzić jedynie po to, aby tymczasowo zmniejszyć dolegliwości bólowe.
Kwalifikacja do zabiegu
Nie każdy paluch koślawy musi być operowany. Niewielka, bezobjawowa deformacja zazwyczaj wymaga jedynie obserwacji. Zabieg jest jednak konieczny, jeśli odczuwasz dolegliwości bólowe. Dyskomfort w okolicy podstawy palucha lub na podeszwie stopy sugeruje nam konieczność interwencji. Często na śródstopiu tworzą się bolesne odciski. Nie stanowią one wyłącznie problemu kosmetycznego. Świadczą one o nieprawidłowym rozkładzie ciężaru ciała. Leczenie operacyjne musisz rozważyć także, gdy masz problem z doborem obuwia, a większość dostępnych butów powoduje otarcia i ból, a także, kiedy występuje zjawisko „cross-over”, czyli palce nachodzą na siebie.
Leczenie operacyjne
W ortopedii istnieje około 100 różnych technik chirurgicznych, dzięki którym jesteśmy w stanie naprawić Twoją stopę. Większość technik polega na przecięciu pierwszej kości śródstopia i palucha i przemieszczeniu ich względem siebie, tak by uzyskać prawidłowy kierunek siły działającej na pierwszy staw śródstopno-paliczkowy. Dzięki temu zabiegowi, stopa zostaje zwężona i wraca do swojego pierwotnego wymiaru. Przecięte kości zespalamy w sposób stabilny implantami lub technikami bez użycia implantów, w zależności od deformacji. Paluch koślawy pourazowy wymaga zwykle pracy jedynie na tkankach miękkich.
Miniinwazyjne leczenie paluchów koślawych
Dzięki wybraniu tak wąskiej dziedziny, jaką jest chirurgia stopy i stawu skokowego, jesteśmy w stanie zapewnić pacjentom wysokospecjalistyczną metodę leczenia paluchów koślawych, jaką jest leczenie miniinwacyjne. W trakcie operacji przeprowadzanych tą techniką, w ręku mamy bardzo małe wiertło, które trzymamy tak jak długopis, a na skórze zostają jedynie małe, kilkumilimetrowe lady – miejsca, w które wprowadzaliśmy nasze narzędzia. Niektóre rany, są tak drobne, że nie wymagają szycia.
Opieka pooperacyjna
Postępowanie pooperacyjne ustalamy indywidualnie, w zależności od rodzaju zabiegu oraz możliwości biologicznych. Stosujemy specjalny but pooperacyjny, który przypomina sandał przez 5-7 tygodni. Zazwyczaj pacjent może od razu obciążać kończynę i nie ma potrzeby używania kul. Większość ran zaopatrujemy szwami wchłanialnymi, a opatrunek po raz pierwszy zmieniamy po 1 tygodniu. Dzięki temu w całym procesie leczenia minimalizujemy nieprzyjemne, bolesne procedury. Kolejne wizyty kontrolne odbywają się po 2, 4 i 8 tygodniach, a następnie po 3, 6 i 12 miesiącach. Naszych pacjentów zachęcamy do wczesnego podjęcia aktywności ruchowej, współpracujemy także z fizjoterapeutami, którzy znają nasze techniki operacyjne i wiedzą jak postępować po naszych zabiegach.