Paznokcie wrastające
Paznokcie wrastające to problem, który dotyka wielu z nas. Nieodpowiednie obuwie, nieprawidłowe przycinanie paznokci, urazy mogą przyczynić się do wrastania płytki paznokciowej w głąb wałów okołopaznokciowych. Podstawą leczenia paznokci wrastających jest prawidłowa pielęgnacja, prawidłowe obcinanie paznokci oraz odpowiednie dla stopy obuwie. Gdy to zawodzi, warto udać się do podologa.
Podolog ma bardzo dużo możliwości terapii paznokci wrastających. Stosuje się specjalistyczne klamry na paznokcie, odpowiednie opatrunku odbarczajace, tamponady, a nawet elementy kinesiotapingu. Niestety czasami problem nawraca, nie poddaje się terapii podologicznej. Czasami przyczyny nie da się usunąc zabiegami podologicznymi. Tak się dzieje np. w przypadku wyrośli kostnej podpaznokciowej. To jest pole działania podochirurgii.
Najczęściej wykonywanym zabiegiem podochirurgicznym jest plastyka wałów okołopaznokciowych. Wykonujemy także resekcje wyrośli podpaznokciowych lub plastyki opuszków palca.
W Centrum Chirurgii Stopy zabiegi z zakresu podohirurgii wykonuje dr Aleksandra Gordon oraz dr Cezary Bednarski.
Aleksandra Gordon – ZnanyLekarz.pl
Cezary Bednarski – ZnanyLekarz.pl
Współpracujemy z kilkoma podologami:
- https://medipod.pl/
- https://www.leczenierangdansk.pl/
- IG: https://www.instagram.com/agata_leczy_rany/
Metatarsalgia
Metatarsalgia to ogólny termin obejmujący schorzenia, które powodują ból w okolicy śródstopia, głównie pod głowami kości śródstopia.
Przyczyn tych dolegliwości jest bardzo wiele, ale jedną z najczęstszych jest niewydolność I promienia stopy. Występuje ona w przebiegu deformacji, które powodują uniesieniem tego promienia lub jego skrócenie i przeniesienie ciężaru ciała na II, III i IV głowę kości śródstopia takich jak:
- Paluch koślawy, najczęściej pierwotnie, ale czasami też jako powikłanie leczenia operacyjnego.
- Paluch sztywny
- Stopa plasko-koślawa
- Skrócenie I promienia jako cecha konstytutywna
- Przykurcz mięśnia brzuchatego łydki
Jednym z pierwszych objawów metatarsalgii, oprócz bólu, może być powstawanie pod głowami kości śródstopia, twardych odcisków, które nawracają mimo przeprowadzanych zabiegów podologicznych.
Przeniesienie ciężaru ciała na dalsze promienie stopy może też prowadzić do powstania tzw. metatarsalgii Mortona, czyli podrażnienia nerwu wspólnego palców przez ucisk nadmiernie obciążonych kości śródstopia. Dolegliwości mogą być nasilane przez zanik poduszeczki tłuszczowej związany z wiekiem, przyjmowaniem sterydów lub chorobami reumatycznymi.
Leczenie pierwsze rzutu obejmuje fizjoterapię oraz dostosowanie obuwia. Możemy stosować je przy pierwszych objawach. Jeśli leczenie zachowawcze jest nieskuteczne, kwalifikujemy pacjenta do zabiegu. Operacja zazwyczaj obejmuje korekcję pierwotnej deformacji. Czasami dodatkowo musimy wykonać skrócenie poszczególnych kości śródstopia. Zazwyczaj robimy to przezskórnie poprzez zabieg nazywany DMMO (Distal Metatarsal Minimal Invasive Osteotomy) Na skórze pozostają jedynie niewielkie rany, niewiele większe od ukłucia igłą.
Nerwiak Mortona
Nerwiak Mortona, a właściwie neuralgia Mortona to choroba która objawia się palącym bólem, a często także zaburzeniami czucia w obrębie śródstopia i palców. Dolegliwości nasilają się w zależności od aktywności, w wąskich butach, szczególnie na obcasach, a wśród biegaczy w trakcie wybijania się z bloków startowych.
Objawy te spowodowane są uciskiem nerwu wspólnego palców, zazwyczaj w obrębie II lub III przestrzeni międzypalcowej. Ucisk powstaje w wyniku nieprawidłowego obciążania i łączy się z metatarsalgią.
Początkowo chorobę możemy leczyć zachowawczo, poprzez zmianę obuwia oraz rehabilitację. Doraźnie dolegliwości może zmniejszyć iniekcja z glikokortykosteroidów. Jeżeli ból nie ustępuje, koniecznie jest leczenie operacyjne. Nasze postępowanie zależy od konkretnej przyczyny ucisku. W niewielkich zmianach możemy przezskórnie, miniiwazyjnie przeciąć więzadło poprzeczne śródstopne. Jeżeli ucisk spowodowany jest nieprawidłowym ustawieniem kości śródstopia, możemy również przezskórnie dokonać ich korekcji poprzez osteotomię DMMO. Duże nerwiaki, nie poddające się leczeniu trzeba usunąć operacyjnie.
Złamania zmęczeniowe
Złamanie zmęczeniowe to złamanie, do którego dochodzi w wyniku wielokrotnych, powtarzalnych mikrourazów. Występują zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Chorzy zazwyczaj nie pamiętają konkretnego urazu, skarżą się na ból, który powoli narasta. Często takie dolegliwości pojawiają się u osób, które nagle zaczęły intensywnie trenować.
W trakcie diagnostyki złamania zmęczeniowego ważne jest wykluczenie ich odwracalnych przyczyn. Stopa jest elastyczną strukturą, która pozwala na absorbowanie wstrząsów powstających w trakcie chodu, biegania czy skoków. Niestety niektóre osoby mają trochę odmienną budowę anatomiczną i ich stopy nie wyłapują tak dobrze siły powstającej w trakcie aktywności. Takim „wariantem anatomicznym” jest np. koalicja stępu, czyli zrost między dwiema kośćmi stępu, najczęściej kością skokową i piętową. Brak elastycznego połączenia między nimi powoduje, że siły powstające w trakcie aktywności nie są dostatecznie pochłaniane i czasami „wyładowują się” np. w okolicy kości śródstopia. Inną przyczyną powstawania złamań zmęczeniowych może być nierówne obciążanie poszczególnych kości śródstopia, spowodowane np. różnicą ich długości.
Leczenie złamań zmęczeniowych zależy od lokalizacji oraz oczekiwań pacjenta. Bardzo często zaczynamy od leczenia zachowawczego. Modyfikacja aktywności oraz unieruchomienie pozwala na wygojenie się wielu złamań. Niektóre złamania musimy zaopatrzyć operacyjnie ze względu na lokalizację i słabe ukrwienie danej kości. Jeśli znamy anatomiczną przyczynę powstania złamania zmęczeniowego, możemy zadziałać przyczynowo, np. w przypadku koalicji stępu, uwalniamy ją, a w przypadku asymetrii obciążenia poszczególnych kości śródstopia możemy wykonać DMMO.
Złamania w obrębie stopy i stawu skokowego
Złamania w obrębie stopy i stawu skokowego to jedne z najczęstszych urazów sportowych wymagających pilnej interwencji. Wiele z tych złamań musi być leczona operacyjnie. Złamania przezstawowe, które przechodzą przez chrząstkę, wymagają precyzyjnego odtworzenia powierzchni stawowej. W naszej codziennej praktyce posługujemy się tytanowymi implantami: płytkami, wkrętami, gwoździami śródszpikowymi dedykowanymi do zespalania kości stopy i stawu skokowego. W razie potrzeby możemy zespalać powierzchnie stawową pod kontrolą artroskopu. Wszystko po to, aby jak najdokładniej odtworzyć powierzchnię stawową, skrócić do minimum czas unieruchomienia i jak najszybciej rozpocząć rehabilitację i powrót do zdrowia.
Zapalenie ścięgna Achillesa
Zapalenie ścięgna Achillesa to jeden z częściej występujących problemów ortopedycznych. Często choroba ta kojarzy nam się ze sportowcami, ale wbrew pozorom problem ten występuje także u osób prowadzących stacjonarny tryb życia.
Objawy zapalenia ścięgna Achillesa są dość oczywiste, okolica ścięgna jest obrzęknięta, boli w trakcie stawania na palach i znacznie ogranicza nam naszą aktywność. Aby potwierdzić rozpoznanie, wykonujemy zazwyczaj badanie USG lub MRI. Musimy wykluczyć inne patologie tego rejonu takie jak zespół kości trójkątnej lub zapalenie kaletki ścięgna Achillesa.
Leczeniem pierwszego rzutu jest modyfikacja aktywności i rehabilitacja. Czasami wystarczy obniżyć siodełko w rowerze lub zmienić technikę biegu. Fizjoterapia polega między innymi na delikatnym rozciąganiu ścięgna oraz na zabiegach poprawiających ukrwienie tej okolicy. Leczenie zachowawcze możemy wspomagać iniekcjami osocza bogatopłytkowego PRP.
Jeśli wszystkie te metody zawiodą, kwalifikujemy pacjenta do leczenia operacyjnego. Istnieją różne techniki pozwalające na wyleczenie zapalenia ścięgna Achillesa. Jedną z najciekawszych i chętnie przez nas używanych jest endoskopowy [link] transfer ścięgna zginacza długiego palucha. Wykonujemy dwa niewielkie cięcia w okolicy ścięgna Achillesa, oczyszczamy je, a następnie, z wykorzystaniem tych samych cięć pobieramy przeszczep. Przy pomocy kotwicy umieszczamy go w kości piętowej, zaraz obok przyczepu Achillesa. Dzięki temu samo ścięgno jest odciążone i po kilku tygodniach zaczyna się goić. Technik naprawy ścięgna Achillesa jest znacznie więcej, wraz z pacjentem decydujemy się na jedną z nich na wizycie kwalifikacyjnej.
Stopa Charcota (artropatia neurogenna)
Osteoartropatia Charcota to choroba, która dotyka pacjentów z neuropatią obwodową. Najczęściej występuje w przebiegu długotrwałej cukrzycy. Przebiega ona w charakterystycznych fazach: ryzyka, fragmentacji, zlewania się zmian oraz konsolidacji. Niestety przebieg jest długi, łączy się z dolegliwościami bólowymi, a często także z bolesnymi, trudnogojącymi się owrzodzeniami na stopie.
We wczesnych fazach tej choroby, przeciwwskazane są ingerencje operacyjne. Podstawą leczenia osteoartropatii Charcota jest leczenie zachowawcze. Złotym standardem jest tzw Total Contact Cast. Pozwala on na wygojenie się zmian skórnych oraz kostnych oraz bezbólowe funkcjonowanie. Dopiero po fazie konsolidacji można bezpiecznie podejść do ewentualnych korekcji operacyjnych oraz przywracania prawidłowego ustawienia stopy.
Total contact cast
Koalicja kości stępu
Koalicja kości stępu (nazywana także kościozrostem) jest wadą wrodzoną występującą u około 5% populacji. Jej przyczyną jest zaburzenie rozwoju stopy i brak wytworzenia niektórych powierzchni stawowych, a co za tym idzie, brak oddzielenia się kości od siebie. Najczęściej spotykamy kościozrost pomiędzy kością piętową i skokową oraz pomiędzy kością piętową i łódkowatą.
Konsekwencją koalicji jest znacznego stopnia ograniczenie ruchomości zajętych stawów. Przez to stopa traci swoją elastyczność i pozostałe stawy muszą kompensacyjnie przejąć obciążenie, aby umożliwić zachowanie potrzebnej do chodu i biegu ruchomości całej stopy. W skrajnych przypadkach może to prowadzić do powstawania złamań zmęczeniowych w obrębie stopy.
W większości przypadków koalicja nie daje żadnych dolegliwości i traktujemy ją jako wariant anatomiczny budowy. Czasami w wieku dziecięcym, szczególnie po urazach skrętnych, pojawiają się dolegliwości bólowe związane z koalicją. W przypadku osób dorosłych poza urazami skrętnymi znaczenie ma także nadwaga oraz rodzaj uprawianego sportu. Szczególnie narażone są osoby biegające na długich dystansach.
koalicja
Zazwyczaj wystarczające jest leczenie nieoperacyjne koalicji: odpowiednio dobrane wkładki ortopedyczne, rehabilitacja, modyfikacja aktywności sportowej, redukcja masy ciała. Leczenie operacyjne konieczne jest, gdy wyżej wymienione działania nie przynoszą poprawy. Rodzaj leczenia uzależniony jest od wieku pacjenta oraz od obecności ewentualnych zmian zwyrodnieniowych w pozostałych stawach.
Zerwanie ścięgna Achillesa
Zerwanie ścięgna Achillesa najczęściej występuje na tle przewlekłej tendinopatii, czyli zmian zwyrodnieniowych w obrębie ścięgna. Mimo toczącej się choroby, pacjenci często nie odczuwają żadnych dolegliwości. Zerwanie ścięgna Achillesa można leczyć zarówno zachowawczo jak i operacyjnie. Decyzję podejmujemy na podstawie preferencji pacjenta oraz obrazu USG.
Leczenie nieoperacyjne rozpoczynamy krótkim okresem unieruchomienia w gipsie. W drugiej fazie stosujemy rehabilitację funkcjonalną i używamy ortezy Vacoped. Pozwala ona na obciążanie kończyny, z prawidłowym ruchem przetaczania stopy oraz niewielki czynny ruch w obrębie stawu skokowego, który wraz z postępem leczenia jest zwiększany.
Istnieją dwa podstawowe rodzaje zabiegów operacyjnych, które wykonujemy: metoda otwarta oraz miniinwazyjna, z niewielkimi cięciami w obrębie skóry. Jest ona szczególnie polecana pacjentom z cukrzycą lub przewlekłym niedokrwieniem kończyn dolnych, u których gojenie ran w tej okolicy jest często utrudnione. Na wizycie przygotowującej do zabiegu omawiamy z pacjentem obie techniki i wspólnie wybieramy najlepszą.
Znacznie bardziej skomplikowanym problemem są zastarzałe zerwania ścięgna Achillesa. Nieużywany mięsień kurczy się i musimy odtworzyć jego ciągłość bardziej skomplikowanymi zabiegami. Wykonujemy różnego rodzaje zabiegi rekonstrukcyjne, w tym także artroskopowe transfery ścięgien. Niewątpliwie najlepszą zaletą tego typu zabiegów są minimalne cięcia, a co za tym idzie szybkie gojenie ran pooperacyjnych.
Niezależnie od rodzaju zabiegu, bardzo ważną częścią powrotu do zdrowia po zerwaniu ścięgna Achillesa jest wspomniana wcześniej rehabilitacja funkcjonalna obejmująca wczesne obciążanie kończyny. Współpracujemy z fizjoterapeutami, z którymi wspólnie ustalamy optymalny przebieg tego procesu indywidualnie dla każdego pacjenta.
“Ostroga piętowa” (ZAPALENIE ROZCIĘGNA PODESZWOWEGO)
Ostroga piętowa to jest choroba… która nie istnieje. Popularnie mówimy tak o wyroślach kostnych na kości piętowej od strony podeszwowej. Kiedyś sądzono, że jest to miejsce przyczepu rozcięgna podeszwowego, ale od kilkunastu lat wiadomo już, że w tej lokalizacji znajduje się przyczep zginacza krótkiego paców. Rozcięgno ma szeroki przyczep bez wyrośli, nieco bardziej proksymalnie. Wyrośl, którą widzimy, zwykle nie jest związana z dolegliwościami, które ma pacjent. Bardzo wiele osób “ma ostrogę” na rtg bez żadnych objawów klinicznych.
Najczęściej dolegliwości, na które skarży się pacjent, to tak naprawdę zapalenie rozcięgna podeszwowego. Musimy różnicować je z kilkoma innymi jednostkami chorobowymi, takimi jak:
- Fibromatoza, która najczęściej lokalizuje się bardziej dystalnie i możemy ją wyczuć jako charakterystyczne „zgrubienie” na przebiegu rozcięgna.
- Neuropatia nerwu Baxtera. Nerw ten może być uciśnięty w kilku lokalizacjach w stopie i bardzo dobrze „udaje” ostrogę piętową. Jego ucisk może być przyczyną nawet do 20% przypadków bólu okolicy „ostrogi piętowej”
- Atrofia ciała tłuszczowego pięty, głównie u starszych osób. Często pojawia się po wielokrotnych iniekcjach sterydowych.
- Złamania zmęczeniowe kości piętowej.
- Zapalenie ścięgna Achillesa.
- Bóle korzeniowe.
Przy charakterystycznych objawach zapalenia rozcięgna, nie musimy robić badań dodatkowych, od razu wdrażamy fizjoterapię. Przydatne jest delikatne rozciąganie rozcięgna oraz ścięgna Achillesa. Nieocenioną pomoc stanowi terapia manualna stosowana przez fizjoterapeutę. Stosujemy także zabiegi, między innymi falę uderzeniową oraz jonoforezę z lekiem przeciwzapalnym. Możemy wspomóc się także iniekcjami. Obecnie stosuje się iniekcje sterydowe (tzw. blokady) oraz iniekcje osocza bogatopłytkowego (tzw. PRP). Iniekcje sterydowe są dość skuteczne, jednak ze względu na ewentualne powikłania, nie powinno się ich nadużywać. Osocze bogatopłytkowe powoduje zmniejszenie stanu zapalnego, wykorzystując własne procesy naprawcze organizmu. Możemy zastosować też niewielkie wkładki odciążające przyczep rozcięgna i poprawiające amortyzację, a w przypadku wad stopy, korygujące jej ustawienie. Zastosowanie wszystkich lub kilku wybranych środków zwiększa nasze szanse na wyleczenie.
Leczenie operacyjne stosujemy jedynie w wyjątkowych przypadkach, po wykluczeniu innych przyczyn bólu okolicy pięty.